عملیات طوفان الاقصی معادلات منطقه آشوب زده خاورمیانه را وارد مرحله جدیدی نمود. از نخستین ساعات جنگ، حزب الله لبنان به منظور درگیر کردن بخشی از توان رزم رژیم صهیونیستی، حمایت از مردم مظلوم غزه و مجبور نمودن این رژیم به پذیرش آتش بس، درگیری محدود و کنترل شده‌ای در مرزهای جبهه شمالی با اسرائیل آغاز نمود. اکنون پس از گذشت قریب به یک سال از جنگ، رژیم صهیونیستی عمده توجه خود را به مرزهای شمالی معطوف نموده و تعداد نظامیان خود را در مرز با لبنان افزایش داده است. اکنون بیش از هر زمانی احتمال افزایش سطح درگیری‌ها و وقوع یک جنگ تمام عیار میان حزب الله لبنان و رژیم صهیونیستی وجود دارد.
واقعیت این است که اکثریت احزاب و جریانات سیاسی لبنان با وجود اختلاف نظر سیاسی و تفاوت نگاه با حزب الله، در یک اتحاد کامل با محور مقاومت قرار داشته و با رویکرد حمایتی خود، هم در فضای داخلی و هم در برابر رژیم صهیونیستی، در کنار حزب الله قرار دارند. در این یادداشت بنا داریم به بررسی رویکرد احزاب و جریانات مختلف سیاسی لبنان در یک سال اخیر بپردازیم.
جنبش امل؛ متحد استراتژیک حزب الله
جنبش امل به عنوان یکی از دو حزب بزرگ شیعه در لبنان، ضمن تاکید بر حفظ وحدت ملی، موضعی کاملاً حمایتی از حزب الله در طول یک سال اخیر اتخاذ نموده است. «نبیه بری» به عنوان رهبر این جنبش که اکنون ریاست پارلمان لبنان را نیز بر عهده دارد، در طول یک سال گذشته بارها بر ضرورت ایستادگی لبنان در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی تاکید کرده است. وی در دیداری که در خرداد ماه با آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی داشت، بیان نمود که «لبنان نمی‌توانست در برابر کشتار مردم غزه ساکت بماند، از این رو مقاومت لبنان برای حمایت از مردم غزه وارد میدان شد». در مجموع این مواضع نشان دهنده اتحاد استراتژیک میان حزب الله و جنبش امل به عنوان دو جریان ریشه دار شیعی لبنان است.
احزاب اهل سنت و دروزی، درکنار حزب الله
اهل سنت در لبنان نیز با وجود اختلاف نظر با حزب الله در مسائل مختلف، در تقابل با رژیم صهیونیستی در کنار مقاومت ایستاده‌اند. با وجود اینکه افرادی مانند «سعد حریری» مدت‌هاست که از سیاست کناره گیری کرده و موضع گیری چندانی در فضای لبنان نداشتند، اما شخصیت‌های نزدیک به وی به واسطه فضای حاکم در میان اهل سنت لبنان، رژیم صهیونیستی را عامل بحران در سطح منطقه دانسته و در حمایت از مردم مظلوم فلسطین، در کنار حزب الله قرار گرفتند. سخن «سید حسن نصرالله» مبنی بر اینکه حزب الله لبنان در حمایت مردم مظلوم غزه و به جهت فشار بر رژیم صهیونیستی برای پذیرش آتش بس وارد میدان شده است، بازخورد مثبتی در فضای اهل سنت داشت و به این دلیل، احزابی که در میان اهل سنت رویکردی منتقدانه در برابر حزب الله داشتند، در جریان جنگ کنونی، انتقادات خود را به جهت حفظ همبستگی مطرح نکردند.
به طور مثال «نجیب میقاتی» نخست وزیر پیشبرد امور لبنان، از جمله شخصیت‌هایی است که در ساختار سیاسی لبنان جزو منتقدان حزب الله تعریف می‌شود، اما در طول این یک سال هیچ موضع انتقادی نسبت به حزب الله نداشته است. میقاتی بارها ضمن تاکید بر ضرورت توقف حملات صهیونیست‌ها به لبنان، از جامعه جهانی درخواست کرد که مانع از تجاوزات اسرائیلی‌ها شود. وی به واسطه بحرانی شدن شرایط در جنوب لبنان، سفر خود به نیویورک را لغو نمود. در مجموع باید گفت که فضای جریان اهل سنت در لبنان، فضایی ضد اسرائیلی بوده و به واسطه جنایت‌های صهیونیست‌ها، بسیاری از اختلاف نظرها کنار رفته و در مجموع همگان از حزب الله حمایت می‌کنند.
دروزی‌های لبنان نیز در طول یک سال گذشته در کنار محور مقاومت قرار داشته‌اند. «ولید جنبلاط» رهبر حزب سوسیالیست ترقی خواه لبنان باوجود اینکه حزب وی در فضای سیاسی لبنان در برابر حزب الله تعریف می‌شود، اما در طول یکسال گذشته مواضع صریحی را در حمایت از محور مقاومت اعلام داشته است. وی ضمن تاکید بر ضرورت توقف و عدم گسترش جنگ، عنوان داشته است که در برابر دشمن صهیونیستی در کنار حزب الله و محور مقاومت می‌ایستد. همچنین موضع وی در قبال حادثه «مجدل الشمس» قدردانی «سید حسن نصرالله» دبیر کل حزب الله لبنان را در پی داشت.
همراهی مسیحیان لبنان با مقاومت
حزب مسیحی جریان ملی آزاد به رهبری «جبران باسیل»، باوجود اینکه در ماه‌های اولیه جنگ، منتقد حزب الله بود و نحوه ورود حزب الله به جنگ را به چالش می‌کشید، اما در طی چند ماه اخیر مواضع روشنی را علیه رژیم صهیونیستی گرفته و صریحاً اشاره داشته که در صورت حمله اسرائیل به لبنان، علیه این رژیم با سایر گروه‌ها متحد خواهد شد. این حزب ضمن محکوم کردن انفجارهای پیجرها و حملات سایبری به لبنان، اعلام نمود که در کنار مقاومت و هر گروهی که با اسرائیل مقابله کند می‌ایستد و با حضور در منزل علی عمار نماینده حزب الله در پارلمان لبنان، شهادت فرزند او در عملیات تروریستی انفجار پیجرها را تسلیت گفت.
در میان مسیحیان تنها دو گروه «القوات اللبنانیه» به رهبری سمیر جعجع و حزب محافظه کار کتائب به رهبری سامی جمیل از حزب الله انتقاد می‌کنند. این دو حزب از اساس معتقد بودند که حزب الله نباید در حمایت از حماس وارد جنگ می‌شد. عمده انتقادات به حزب الله در لبنان از سوی این جریانات بوده و این دو گروه هیچ اسمی از رژیم صهیونیستی به عنوان مسبب وضع موجود نمی‌برند. این جریانات در مجموع هویت خود را در مخالفت با حزب الله و محور مقاومت تعریف می‌کنند. البته با محدود بودن صدای این جریانات، نمی‌توان صدای آنها را نظر جامعه مسیحیت لبنان دانست.
بهره سخن
مردم لبنان به واسطه داشتن مرز مشترک با سرزمین‌های اشغالی، زیست در برابر صهیونیست‌ها را تجربه نمودند. آنها هرگز چنین ادراکی را نداشته که مماشات با صهیونیست‌ها، مانع از رفتارهای تهاجمی اسرائیل علیه سرزمین لبنان می‌شود. قدرت نمایی حزب الله در جبهه شمالی در طول یک سال اخیر، با حمایت اکثریت مردم لبنان همراه بوده است، چرا که بسیاری از آنها معتقدند که اگر حزب الله نبود، اسرائیل جنایات مرتکب‌شده در غزه را در لبنان نیز تکرار می‌کرد.
امروز فضای ضد اسرائیلی در لبنان کاملاً مشهود بوده و بر اساس مشاهدات و برآوردهای کیفی به نظر می‌رسد که این فضای ضد اسرائیلی در لبنان، تشدید شده باشد. درست است که نگرانی‌هایی از سوی مردم و احزاب و جریانات سیاسی لبنان مبنی بر ورود این کشور به یک جنگ تمام عیار وجود دارد، اما بسیاری از آنها می‌دانند که مسبب اصلی این شرایط، رژیم صهیونیستی و دولت راست گرای نتانیاهو است و حزب الله نیز خود قربانی بوده و هزینه‌های فراوانی را در طول این یک سال اخیر پرداخت کرده است.
